Van mensen waarmee ik praat over Lotte haar laatste levensfase en overlijden, krijg ik nog weleens terug dat ze verbaasd zijn dat ik dat zo open en nuchter kan. Alsof er geen rouw is. Die opmerking doet soms pijn.
Rouw is er zeker, vanochtend nog overviel het mij volledig.
Zoals vrijwel elke zaterdagochtend was ik vroeg bij de bloemist. Ditmaal niet voor bloemen maar voor een kerststuk.
Ik loop slenterend door de winkel tot mijn oog valt op een kleurig stuk waar bovenin een zijde rode vlinder, alsof hij elk moment kan weg vliegen, zit. Spontaan lopen de tranen over mijn wangen en sta ik als bevroren ernaar te kijken.
Zachtjes wordt er een arm op mijn schouder gelegd, het is de medewerkster die ons destijds geholpen heeft met de bloemen voor de uitvaart "doet je zeker herinneren aan je dochter". Ik knik geluidsloos.
Zij blijft bij mij staan en gunt mij de tijd mijzelf te herpakken.
Thuisgekomen zet ik het stuk op de keukentafel waar de jongste net aan zijn ontbijt is begonnen. Ik zie hem bevriezen en heldhaftig probeert hij zijn tranen weg te knipperen. Pubers tonen nu eenmaal niet graag hun emoties. Ik geef hem een knuffel terwijl bij mij de tranen alweer over mijn wangen lopen en zeg "zo is ze er bij met de feestdagen" Hij knikt bevestigend.
De rouw is er zeker, maar hij komt en gaat. Op de meest onverwachte momenten.
Nuchter over Lotte kunnen praten staat wat mij betreft los van de rouw.
Die nuchterheid komt mijn inzienszien door de vrede die wij hebben met hoe haar laatste fase is verlopen. Ik kan niet precies aangeven wanneer de knop is omgegaaan. Maar toen wij eenmaal door hadden dat wij Lotte niet alleen moesten horen maar veel meer naar haar moesten luisteren, kwam er rust.
Zij kon heel goed aangeven wat ze nodig had, wat ze aankon en vooral wat ze wel / niet wilde doen per dag. Door haar te volgen werd die laatste fase veel makkelijker.
Lotte was een echte levensgenieter. Toen het genieten wegviel, er alleen pijn en ongemak overbleef was zij, maar ook wij, klaar om elkaar los te laten.
Rouw en gemis is er, maar ook de nuchterheid en openheid om onze ervaring te delen met anderen.
Comments